اعتیاد مثبت | چگونه در زندگی خود تغییر مثبت ایجاد کنیم؟

✔ تمرین و مشارکت در بحث ✔ روانشناسی مثبت گرا ✔ مختص کاربر ویژه

۳۷۵ دیدگاه گروه متمم ژانویه 2, 2024

تغییر مثبت - اعتیاد رفتاری - اعتیاد مثبت

نزدیک به نیم قرن از زمانی که ویلیام گلاسر اصطلاح اعتیاد مثبت را مطرح کرد می‌گذرد. او در سال ۱۹۷۶ کتابی کوچک و کم‌حجم با همین عنوان (Positive Addiction) منتشر کرد و چند مقاله هم در این زمینه نوشت (+).

اما به نظر می‌رسد که در این موضوع، بخت چندان با او یار نبوده است. بر خلاف نظریه انتخاب گلاسر که به سرعت فراگیر شد و هنوز هم پس از چند دهه مخاطبان و علاقه‌مندان بسیاری دارد، اصطلاح اعتیاد مثبت به دست فراموشی سپرده شد.

کتاب اعتیاد مثبت را می‌توان یکی از نیاکان کتابهای خودیاری امروزی مانند اثر مرکب، قدرت عادت و عادتهای اتمی در نظر گرفت. اما به هر علت، نتوانست چندان جریان‌ساز باشد و چند دهه طول کشید تا بازار مخاطبان عام به این نوع مباحث روی خوش نشان دهد.

در این درس قصد داریم خلاصه کتاب اعتیاد مثبت را به شرح و شیوه‌ی زیر مرور کنیم:

بررسی تعریف اعتیاد مثبت از نظر گلاسر
وقتی درد و رنج داریم چه می‌کنیم؟ (بررسی سه گزینه رایج)
اعتیاد مثبت به عنوان گزینه چهارم
چه کارهایی را به عنوان اعتیاد مثبت انتخاب کنیم؟ (+ چند مثال)

تعریف اعتیاد مثبت | این ایده از کجا شکل گرفت؟

گلاسر در ابتدای کتاب خود توضیح می‌دهد که بسیاری از ما نسبت به اعتیاد، یک پیش‌زمینه‌ی ذهنی منفی داریم و اساساً بار معنایی این واژه منفی است. اگر درس تعریف اعتیاد را خوانده باشید، با این نگاه منفی آشنایی دارید. اما آیا هر نوع عادت رفتاری را می‌توان اعتیاد منفی در نظر گرفت؟

مثلاً فرض کنید کسی عادت به #پیاده روی دارد یا کتابخوانی بخشی از برنامه روزانه اوست. آیا نمی‌توان این عادتهای رفتاری را مصداق مثبتی از اعتیاد در نظر گرفت و آن را اعتیاد مثبت نامید؟

دسترسی کامل به این مطلب برای اعضای ویژهٔ متمم امکان‌پذیر است.

چه کارها و رفتارهایی را می‌توان به عنوان اعتیاد مثبت انتخاب کرد؟

گلاسر در کتاب اعتیاد مثبت، شش ویژگی مطرح کرده و پیشنهاد می‌کند: «اگر می‌خواهید کاری را به عنوان اعتیاد مثبت انتخاب کنید، بهتر است همه‌ی این شش ویژگی را داشته باشد.»

ترجیحاً سراغ کاری بروید که از رقابت و فضای رقابتی دور باشد

این‌که بگویید من تلاش می‌کنم هر روز بیشتر از خواهر یا همکارم کتاب بخوانم، یا این‌که یک ساعت بیشتر از همکارم کار کنم، و یا این‌که آن‌قدر تمرین می‌کنم که بهترین غذاها را در میان بستگان درست کنم، یک فعالیت رقابتی است.

فعالیت‌های رقابتی خودشان می‌توانند دردها و رنج‌های جدیدی را به زندگی‌تان اضافه کنند. پس اگر دغدغه‌تان کتابخوانی است، بهتر است با خود قرار بگذارید چند دقیقه یا چند صفحه در روز کتاب بخوانید (مستقل از این‌که بقیه چه می‌‌کنند).

رفتارهای دیگری هم وجود دارند که اساساً ماهیت رقابتی ندارند. مثلاً اگر از گوش دادن به موسیقی لذت می‌برید، می‌توانید با خودتان قرار بگذارید که هر شب به چند قطعه گوش بدهید.

ترجیحاً بتوانید روزی یک ساعت برای آن وقت بگذارید

وقتی از اعتیاد به یک فعالیت حرف می‌زنیم (حتی در شکل مثبت آن)، طبیعی است انتظار داشته باشیم که فعالیت مد نظرمان، روزانه وقت قابل‌توجهی را به خود اختصاص دهد.

گلاسر در مورد زمان، به شکل قطعی حرف نمی‌زند و یک جا به نیم ساعت و جای دیگر به یک ساعت اشاره می‌کند. اما به هر حال، واقعیت این است که کمتر از این زمان‌ها را به سختی می‌توان مصداق «اعتیاد» دانست.

نمی‌توانید بگویید که من خودم را به فعالیت فیزیکی، ورزش، پیاده‌روی، مطالعه، گوش دادن به موسیقی، انجام کارِ خانه، آشپزی یا هر فعالیت دیگری معتاد می‌کنم، اما فقط می‌خواهم روزی پنج دقیقه برای آن وقت بگذارم.

البته حتی اگر زمان کافی به این فعالیت‌ها اختصاص ندهید، هم‌چنان مفید هستند و مثبت تلقی می‌شوند، اما تا زمانی که سهمی جدی از زندگی شما را به خود اختصاص ندهند، نمی‌توانید آن‌ها را «اعتیاد مثبت» تلقی کنید.

محدودیت در دسترسی کامل به این مجموعه درس

دسترسی کامل به مجموعه درس‌های روانشناسی مثبت گرا برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.

تعداد درس‌ها: ۳۲ عدد

دانشجویان این درس: ۳۹۵۷ نفر

تمرین‌های ثبت‌شده: ۲۰۵۹ مورد

با عضویت ویژه، علاوه بر امکان مطالعه‌ی درس‌های روانشناسی مثبت‌گرا به درس‌های بسیار بیشتری نیز دسترسی پیدا می‌کنید که می‌توانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:

فهرست درس‌های متمم

البته از میان درس‌ها و مطالب مطرح شده، ما فکر می‌کنیم شاید بهتر باشد ابتدا مطالعه‌ی مباحث زیر را در اولویت قرار دهید:

شخصیت شناسی / حمایت اجتماعی / خودشناسی

تحلیل رفتار متقابل / عزت نفس | کوچینگ

پرورش تسلط کلامی

استرس / چگونه شاد باشیم / مدیریت انگیزه

ثبت نام | اطلاعات بیشتر

اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:

نظرات و تجربه‌ی اعضای متمم

تمرین و مشارکت در بحث اعتیاد مثبت

با توجه به آنچه گفته شد، خوشحال می‌شویم اگر در مورد برخی از گزینه‌هایی که برای شما اعتیاد مثبت ایجاد کرده‌اند یا گزینه‌هایی که دوست دارید در آینده آنها به عنوان اعتیاد مثبت و جایگزین رفتارها و احساسات نامطلوب خود استفاده کنید، توضیح دهید.

بعد از خواندن این درس چه کار کنم؟

اگر قصد دارید کتابی در زمینه‌ی تغییر عادت‌ها و تثبیت عادت‌های مثبت بخوانید، می‌توانید به سراغ یکی از سه کتاب قدرت عادت، عادتهای اتمی و یا اثر مرکب بروید. هر سه کتاب نسبتاً ساده هستند. اما اثر مرکب، ساده‌ترین آ‌ن‌هاست و کمی فضای انگیزشی دارد. قدرت عادت، جدی‌تر از دو کتاب دیگر به این موضوع پرداخته و عادتهای اتمی هم تقریباً بین این دو قرار می‌گیرد.

اگر می‌خواهید در متمم درس دیگری را در زمینه‌ی تغییر عادت و اعتیاد مثبت دنبال کنید، نظم شخصی در پانزده دقیقه می‌تواند یک گزینه‌ی خوب باشد.

شما تاکنون در این بحث مشارکت نداشته‌اید.

تعدادی از دوستان علاقه‌مند به این مطلب: لیلا ، رسول فتح پور ، محمدرضا نعمت الهی ، تهمینه محمد علی زاده ، هادی احمدیان

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری روانشناسی مثبت گرا به شما پیشنهاد می‌کند: