دلسوزی که دلسوز نبود

کلاس دوم دبستان که بودم معلمی داشتم به اسم خانوم دلسوز. خانوم معلم بر خلاف اسمش اصلن دلسوز نبود چون همیشه خط کشی چوبی به دست داشت و با آنها بچه ها را تنبیه می کرد. اگر یک روز این کار را انجام نمی داد، روزش شب نمی شد.
خانوم دلسوز صورت سفید و چشمهایی که همیشه خدا قرمز بود، داشت و هیچگاه هیچکدام از ما دانش آموزان نمی دیدیم تا بخندد. شاید اگر می خندید زیبا به نظر می رسید.
هر کدام از بچه های کلاس جز شاگرد زرنگها و نور چشمی ها یکبار هم که شده خط کش خانوم معلم را که به کف دستشان آنهم محکم، نوش جان کرده بودند.

  

یکبار که وقت آزاد بود، خانوم معلم داشت دفتر های املا را تصحیح می کرد و هر کدام از دانش آموزان مشغول کاری بودند و من هم ساکت برای خودم نشسته بودم که ناگهان خانوم دلسوز به طرفم آمد و فامیلم را صدا کرد. تا گفتم بله؛ سیلی محکمی را حواله ام کرد. من در بهت فقط نگاهش کردم و کلاس یکباره ساکت شد حتا نفس هیچکسی شنیده نمی شد. من گریه نکردم یعنی مغرور تر از آن بودم که اشکم در بیاید اما در دنیای کودکانه ام تصور می کردم لابد جرمی را مرتکب شدم که مستحق این سیلی بودم حتا این ماجرا را تا سالها برای هیچکس تعریف نکردم. (ایشان علاوه بر هنر تنبیه با خط کش، تنبیه بدنی هم جز اصول کاریشان بود.)
چند سال بعد در دوره ی دبیرستان، خانوم دلسوز را دیدم. به چشمانش نگاه کردم، او هم. اما سلام نکردم متوجه شدم میخاهد جلو بیاید و سلام کند اما من از کنار او رد شدم با بی تفاوتی.
خانوم دلسوز دیگر آن آدم سابق نبود. آرام آرام راه می رفت انگاری پایش توان حرکت نداشت، صورت سفیدش بسیار چروک شده بود مثل 80 ساله ها و چشمان قرمزش، قرمزتر بود. عینکی هم به چشم داشت. بعد ها شنیدم که بازنشسته شده چند سال بعد از اینکه ما از دبستان رفتیم.
نمی دانم شاید این همه شکستگی زودرس حاصل دعاهای دسته جمعی دانش آموزانی بود که بی دلیل و یا با دلیل از نوازششهایش در امان نماندند.
بزرگتر که شدم به چشم دیدم عقده های ما از نسل های گذشته چون میراثی به ما رسیده و ما همچنان حملشان می کنیم و فرزند، دانش آموز، دانشجو و ... تربیت می کنیم و تحویل جامعه می دهیم. خدا می داند چند نفر از دانش آموزان دیروز، سرخورده و بی اعتماد بنفس و یاغی خانواده تشکیل داده اند و فرزندانشان را با همان چرخه معیوب خشونت و ترس تربیت می کنند.
حتمن امثال دلسوز ها درین چرخه بی تقصیر نیستند ...